کنجکاوی جنسی، بازی و رفتارهای جنسی کودکان از نگرانیهای مهم بسیاری از پدر و مادرهاست.
همان طور که در ” چطور به سوال جنسی فرزندم جواب دهم؟” اشاره شد: برخی والدین در برخورد با کنجکاوی جنسی فرزند و سوالهای او درباره مسائل جنسی سر در گم میشوند یا از سوالهای جنسی او خشمگین میشوند و یا از پاسخ دادن به کودک طفره می روند. مسائل جنسی یکی از نیازهای بنیادین انسان است. کودکان به شیوههای گوناگونی مانند دست زدن به اندام جنسی خود و دیگران، نگاه کردن، لخت شدن و بازیهای کودکانه کنجکاوی جنسی میکنند.
آیا کنجکاوی جنسی فرزندم طبیعی است؟
معمولا کودکان از همان سنین پایین یعنی در حدود سن 3 تا 6 سالگی به بدن و جنسیت خود و جنس مخالف حساس میشوند. آنها در این سن به تفاوتهای جنسی پی میبرند و از روی کنجکاوی، در بازیها و برخورد با جنس مخالف به ویژه همسالانشان، به کشف، بررسی و مشاهده میپردازند. این مساله امری طبیعی است و جای نگرانی ندارد ولی مهم این است که والدین برخورد مناسب با این کنجکاویها از خود نشان بدهند.
کودکان در بازیهایشان نقش بزرگسالان را بازی میکنند. دکتر بازی، خاله بازی و بازیهایی از این دست میتواند زمینهساز کنجکاوی جنسی کودکان شود. اما نباید از انجام این بازیها خودداری کرد. کودک با انجام این بازیها وظایف و حقوق نقشهای بزرگسالان را تمرین میکند.
و اما روش های برخورد با این کنجکاوی:
1ـ پرت کردن حواس کودک
اصولا کودکان به دلیل کنجکاوی و لذتی که از این کار به آن ها دست میدهد، با قسمت خصوصی بدن خود بازی میکنند و ممکن است بارها این کار را تکرار کنند و مهم این است که نحوه برخورد والدین چگونه باشد. در این زمینه والدین باید از برخورد خشن با کودک خودداری کنند.
بهترین کار حفظ آرامش و سوال کردن از کودک درخصوص اندام های بدن او است به این صورت که زمانی که کودک را در این حالت میبینند، او را متوجه اندام های دیگر بدنش بکنند و اسامی آن ها را از او بپرسند. البته لازم است که در کنار همه اندام ها نام جای حساس بدن را هم به او بگوییم تا او با این اندام هم آشنا باشد. این مساله هیچ ایرادی ندارد و کاملا صحیح است.در واقع با این کار به او فهمانده اند که این اندام هم مانند سایر اندام های بدن است .
اگر کودک این رفتار را زیاد انجام دهد وبرای او لذت بخش شود به شکل عادت در خواهد آمد و بهتر است بدون انجام رفتارهای خشن تنها حواس کودک را پرت کنند و نحوه پرت کردن حواس کودک بستگی به سن کودک دارد. اگر کودک دو تا سه سال است تنها باید ذهن او را متوجه فعالیتی دیگر کرد و اگر در سنین بالاتری است باید به او گفت که این کار درستی نیست و نباید به اندام جنسی خود دست بزنی و هیچ گونه توضیح اضافه و برخورد خشن نباید صورت بگیرد.
2ـ رفتارهای غلط والدین
یکی از اشتباهات والدین، رها کردن کودک به تنهایی در حال بازی است. کودک ممکن است دچار بی حوصلگی شده و نداند چه فعالیتی انجام دهد و این مساله باعث میشود به سمت این کار برود و با توجه به لذتی که ایجاد میکند ممکن است تبدیل به عادت در او شود. دومین اشتباه زمانی است که کودک در هنگام شب خیلی زود به رختخواب فرستاده میشود ودر حالی که خوابش نمیآید. این امر باز موجب سر رفتن حوصله کودک شده وموجب میشود در خلوت به این کار دست بزند.
چاره کار این است که کودک را در زمان بازی به مدت طولانی رها نکرده و در مواقع خواب زمانی به رختخواب بفرستند که کودک واقعا خسته است.
3ـ پرهیز از فرستادن کودک بالای دوسال به حمام با والد مخالف
نکته لازم به ذکر این است که از 2 سالگی به بعد بهتر است کودک با والد مخالف به حمام نرود. این کار اشتباه است زیرا کودک در حمام به تفاوتهای جنسی خود و والدی که جنس مخالف دارد واکنش نشان میدهد. او به تفاوتهای اندام خود با والد جنس مخالفش نگاه میکند و کنجکاویهایش افزایش مییابد. گاهی از والدینش میپرسد که چرا اندام او شبیه والد جنس مخالفش نیست. پس حمام کردن با والد جنس مخالف، کار درستی نیست.
اگرچه که کنجکاوی در این سنین طبیعی است لیکن والدین نباید شرایط را برای فرزند جهت کنجکاوی بیشتر مساعد کنند. این کار به نوعی تحریک و جلو انداختن سن بلوغ است. پس پسران با پدر و دختران با مادر حمام کنند.
لمس بخش خصوصی بدن کودک توسط والدین به منظور بازی با او و قربان صدقه رفتن پیرامون آن بسیار نادرست است چرا که کودکان از همان بدو تولد انرژی جنسی دارند و با این کار لذت میبرند لذا تا حد امکان حتی در زمان شست و شوی کودک باید از لمس این ناحیه خودداری کرد.
4ـ جدا کردن اتاق خواب کودک و والدین
از خواباندن کودک در اتاق خواب پدر و مادر خودداری کنید. کودکان رفتارهای والدین را تقلید میکنند پس آنچه در اتاق خواب رخ میدهد باید از چشم کودک دور باشد. در بسیاری از موارد اتفاق افتاده که پدر و مادر پس از خواباندن کودک به روابط زناشویی میپرداختند ولی بعدها متوجه شدند که کودکشان شبها خود را به خواب میزند تا از رفتارهای پدر و مادر در اتاق خواب آگاه شود. این حس کودک از روی کنجکاویست. از سوی دیگر مشاهده این رفتارها کودک را میترساند و به افسردگی و بیزاری از پدر و مادر میانجامد.
5ـ برخورد منطقی، خودداری از تنبیه و سرزنش کودک
سرزنش و تنبیه کودک رفتاری نادرست است. کودک درک درستی از مسائل جنسی ندارد و تنها از روی کنجکاوی دست به رفتار یا پرسش میزند. برخورد خشن با کودک نتیجهی معکوس خواهد داشت. به کودکانتان بگویید: «اندام هر کس چیزی خصوصی است و نباید نسبت به اندام جنسی دیگران کنجکاو شود یا لمس کند. انسان هنگامی که به دستشویی میرود درب را میبندد تا دیگران او را نبینند همینطور باید اندام را از دیگران پنهان کنیم. پس نشان دادن و نگاه کردن به برخی از اندامهای دیگران ممنوع است و باید از آن خودداری کرد.»
بچهها هنگام بازی نباید درب اتاق را قفل کنند هر چند وقت یک بار به بهانهای مانند آوردن میوه و یا پرسیدن یک پرسش به اتاق کودک بروید و پیش از ورود درب بزنید.
6ـ به کودک آگاهی های جنسی بدهید
طفره رفتن از دادن پاسخ به کودک اشتباه است و باید به تمامی سوالات کودک پاسخ داده شود زیرا اگر والدین این پاسخها را ندهند، دیگران به آن ها پاسخ خواهند داد و چه بسا بطور عملی این پاسخ را بدهند که این به مراتب بدتر است. والدین باید متناسب به سن کودک به سوالات او پاسخ بدهند و یا آگاهیهای جنسی لازم را به آن ها بدهند. برای مثال به کودکی که در سنین پایین تر است پاسخ ها باید خلاصه و کوتاه باشد ولی هیچگاه دروغ در آن ها نباشد و کودک را با واقعیت آشنا کنند.
به دلیل شرمی که نسبت به مسائل جنسی وجود دارد معمولاً والدین از همان ابتدا از دادن پاسخ های درست راجع به مسائل جنسی طفره میروند و سعی میکنند تا جای ممکن فرزندان را نا آگاه نگاه دارند . درحالی که کودک آن قدر کنجکاوی میکند تا پاسخ را بدست آورند پس چه بهتر که والدین آگاهی های جنسی را با کمک روان شناس به کودک منتقل کنند و اجازه ندهند کودک به منظور کسب پاسخ برای کنجکاوی های خود به رفتار غلط دست بزند. موکول کردن این اطلاعات به سنین مدرسه کار درستی نیست و بهتر است قبل از سنین مدرسه صورت بگیرد.
7ـ روابط صمیمی والدین و پوشش نامناسب آن ها، ماهواره و فیلمهای نامناسب برای کودک
برنامههای نامناسب تلوزیونی، رفتار نامناسب والدین در حضور فرزندان، پوشش نامناسب والدین چه پدر و چه مادر، عدم توجه به بازی های کودکان با یکدیگر و غفلت والدین به این بازی ها نقش مهمی در بروز رفتار جنسی از سوی کودکان دارد.زمانیکه کودکان به حال خود رها شوند،بسیار زودتر از موعد متوجه تفاوت های جنسی یکدیگر شده و اقدام به رفتارهای جنسی میکنند. نگذارید کودک فیلمهایی که برای گروه سنیش نامناسب است را تماشا کند.
یادتان نرود که
لازم است، بر روی استفاده از اینترنت یا کامپیوتر نظارت داشته باشید. به این منظور:
کامپیوتر نباید در اتاق شخصی باشد.
– حتماً کامپیوتر را در محیط عمومی خانه قرار دهید.
– صفحه مانیتور کامپیوتر به سمت بیرون باشد تا از همه جا قابل رویت باشد.
پی نوشت: در اینجا چند فایل صوتی از زبان مشاورین در خصوص شیوه برخورد با کنجکاوی میگذارم. دوست داشتی گوش کن
كودك من با بدن خودش بازی میكند!
کودکم با عضو حساس اش بازی می کند آیا فرزندم مشکل جنسی دارد؟